ประเทศไทยเป็นประเทศหนึ่งที่มีส่วนแบ่งในตลาดสินค้าอาหารโลกอย่างต่อเนื่อง
ด้วยจุดเด่น
ของข้อได้เปรียบทางด้านการเกษตรทั้งในด้านภูมิประเทศและภูมิอากาศ
จึงเป็นแหล่งผลิตวัตถุดิบอาหารที่สำคัญ โดยในปี พ.ศ. 2556
ประเทศไทยส่งออกสินค้าอาหารเป็นอันดับที่ 14 ของโลก ด้วยมูลค่าการส่งออกประมาณ 9
แสนล้าน ถึง 1 ล้านล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 7-8 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (GDP)
นอกจากนี้
อุตสาหกรรมแปรรูปอาหารถือเป็นอุตสาหกรรมที่มีการจ้างงานสูงสุดของภาคอุตสาหกรรมทั้งหมดโดยในปี
พ.ศ. 2555 มีการจ้างงานกว่า 900,000 คน ทั่วประเทศ อย่างไรก็ตาม
อุตสาหกรรมอาหารของไทยต้องเผชิญ
กับความท้าทายที่ส่งผลต่อขีดความสามารถในการแข่งขันในตลาดโลก
ซึ่งเกิดจากข้อจำกัดภายในและปัจจัยภายนอก
เนื่องจากอุตสาหกรรมอาหารของไทยส่วนใหญ่ประกอบด้วยอุตสาหกรรมขนาดเล็กและอุตสาหกรรมชุมชนที่มีผลิตภัณฑ์หลากหลายและตั้งกระจัดกระจายอยู่ในภูมิภาคต่างๆ
ทั่วประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่ยังขาดความรู้ในการผลิตอาหารให้ได้คุณภาพและมีความปลอดภัย ขาดเทคโนโลยีการผลิตที่เหมาะสม
อีกทั้งคุณภาพและบรรจุภัณฑ์ที่ใช้ยังไม่ได้มาตรฐาน
นอกจากนี้อุตสาหกรรมอาหารของไทยยังต้องเผชิญแรงกดดันที่ส่งผลให้ความสามารถในการแข่งขันในตลาดโลกลดลง
เช่น ความเข้มงวดของประเทศคู่ค้าเกี่ยวกับคุณภาพและความปลอดภัยของอาหาร
การกำหนดมาตรการควบคุมผลิตภัณฑ์และกรรมวิธีการผลิต รวมถึงการควบคุมวัตถุดิบ และผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
อีกทั้งยังมีแรงกดดันจากประเทศคู่แข่งที่มีศักยภาพสูงขึ้นในการผลิตอาหารแปรรูป
ดังนั้น
จึงมีความจำเป็นที่ประเทศไทยจะต้องเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันในระยะยาวให้แก่อุตสาหกรรมอาหารของประเทศ
ด้วยการส่งเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรมเกษตรแปรรูปและอาหารอย่างครบวงจรตั้งแต่ต้นน้ำ
(ผู้ผลิตด้านการเกษตร) กลางน้ำ (ผู้แปรรูป) และปลายน้ำ (ผู้จำหน่ายสินค้า)
ไปสู่การผลิตสินค้าทางการเกษตรและอาหารที่มีมูลค่าเพิ่มมากขึ้น
โดยการสร้างเครือข่ายรวมกลุ่มในการพัฒนาและส่งเสริมการประยุกต์ใช้งานวิจัย
วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมในการเพิ่มมูลค่าสินค้า
สร้างความแตกต่างและพัฒนากระบวนการผลิตให้มีประสิทธิภาพตลอดห่วงโซ่อาหาร
โครงการไทยแลนด์ฟู้ดวัลเลย์ (Thailand
Food Valley: TFV)
เป็นโครงการหนึ่งในนโยบายพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารของรัฐบาลเพื่อแก้ปัญหาข้อจำกัดต่างๆ
ในอุตสาหกรรมอาหารของไทยโดยมีวิสัยทัศน์ คือ “ประเทศไทยมีเครือข่ายฟู้ดวัลเลย์ที่มีเอกลักษณ์ของสินค้าจากการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรม
ในการสร้างมูลค่าเพิ่ม โดยมีมาตรฐานการผลิตที่ปลอดภัยซึ่งเป็นที่ยอมรับของผู้บริโภค”
และมีเป้าหมายในการพัฒนาคือ 1) มีเครือข่ายความร่วมมือ การพัฒนาสินค้าอาหาร
สินค้าเกษตร ระหว่างภาคอุตสาหกรรม ภาคการศึกษา และภาครัฐ
ทั้งในระดับส่วนกลางและระดับพื้นที่รวมถึงการพัฒนาเครือข่ายความร่วมมือกับองค์กรภายในและระหว่างประเทศ
2) มีการพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารเชิงพื้นที่
โดยเน้นการสร้างมูลค่าเพิ่มจากการวิจัยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ลดต้นทุนการผลิต
ตลอดห่วงโซ่การผลิตของอุตสาหกรรมเกษตร อาหาร
พร้อมกับยกระดับการผลิตให้ได้มาตรฐานที่กำหนด 3) เพิ่มงานวิจัยสินค้าอาหารเกษตรใหม่
ที่ตอบสนองต่อกระแสความเปลี่ยนแปลงความต้องการของผู้บริโภค และผู้ผลิตในกลุ่มต่างๆ
และเพิ่มการนำงานวิจัย นวัตกรรม มาต่อยอดสู่การผลิตในเชิงพาณิชย์เพิ่มขึ้น 4)
สร้างกลไกในการรวบรวม เชื่อมโยงงานวิจัย
องค์ความรู้ด้านอาหารที่ตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภคและผู้ผลิต
เพื่อนำไปประยุกต์สู่การผลิต โดยกำหนดพื้นที่
ที่มีศักยภาพไว้ 5) พื้นที่ คือ
กลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนบน
กลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กลุ่มจังหวัด
ภาคกลาง กลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง
และกลุ่มจังหวัดภาคใต้
โดยการทำงานจะครอบคลุมทั้งพื้นที่ที่มีศักยภาพสูงและพื้นที่ยากจน
ศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคที่ 1 กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม
จึงได้จัดทำกิจกรรม
“สร้างเครือข่ายอุตสาหกรรมอาหารแปรรูปภายใต้โครงการ
TFV” ขึ้น เพื่อดำเนินการพัฒนา สนับสนุน
และส่งเสริมภาคอุตสาหกรรมอาหารแปรรูปของไทยให้มีศักยภาพในการแข่งขันในตลาดโลก
-
วัตถุประสงค์
เพื่อส่งเสริมให้เกิดความร่วมมือในการพัฒนาการรวมกลุ่มของภาคอุตสาหกรรมอาหาร
ในพื้นที่เป้าหมาย
TFV
และหาแนวทางร่วมกันในการเพิ่มศักยภาพเพื่อยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันทางธุรกิจ
- กลุ่มเป้าหมาย
1. วิสาหกิจที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมอาหารแปรรูป
2.
หน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนที่เกี่ยวข้องในการพัฒนากลุ่มอุตสาหกรรมอาหารแปรรูป
3. สถาบันการศึกษา สถาบันวิจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
4. สมาคม ชมรมการค้าที่เกี่ยวข้อง
5. สถาบันการเงินที่เกี่ยวข้อง
|